Yerel basına göre, Tacikistan Cumhurbaşkanı Emmali Rahmon’un kız kardeşinin hastanede Covid-19’dan öldüğü bildirildikten sonra, üç oğlu ülkenin sağlık bakanına ve kıdemli bir doktora saldırdı ve dövdü.
Tacik medyasında yaygın olarak yer alan haberler, bir süredir herhangi bir enfeksiyonu olduğunu reddeden bu Orta Asya ülkesinde covid-19 vakalarının ani yükselişine nadiren dikkat çekti. Bir değişiklikle, son dalgalanma, ulusun liderliğinin en üst seviyelerine isabet ediyor gibi görünüyor.
Olay, Cumhurbaşkanı Emmali Rahmon’un yine covid-19 olduğu bildirilen kayınvalidesinin ölümünden sadece haftalar sonra geldi. Hükümet, geçen yıl ülkede covid-19’un yayılmasının ardından inkarları ve eylemsizliği ve feci yeni bir enfeksiyon dalgasını önleyememesi nedeniyle eleştirilerle karşı karşıya kaldı.
Yetkililer tarafından başlangıçta reddedilen vakalardaki son artış, Tacikistan’daki varlıklı ve nüfuzlu aileleri vurdu. Radio Free Europe/Radio Liberty’nin Tacik kolu olan Radio Ozodi ve diğer çevrimiçi Tacik medyası, cumhurbaşkanının ailesinden 10 kişinin covid-19’a yakalandığını bildirdi.
Vakaların ülkenin seçkinleri arasında yayılması, yetkililerin gerçek vaka ve ölüm sayısını uzun süredir hafife aldığına yönelik eleştiriler arasında , koronavirüsün sıradan vatandaşları nasıl etkilediğine dair soruları gündeme getiriyor .
Geçen yılın başlarında covid-19 bölgeye yayıldığında, sağlık yetkilileri hastalığın Tacik sınırları içinde bile mevcut olduğunu aylarca yalanladı.
Son aylarda hükümet, sosyal medyada covid-19 vakalarında artış olduğuna dair raporlar çoğalsa da, koronavirüse karşı savaşı kazandığını ilan etme kararı aldı. Yetkililer Haziran ortasına kadar virüsün yeni bir yayılımını reddettiğinde, Eurasianet’e göre bazı Tacikler pozitif test sonuçlarını çevrimiçi olarak yayınlamaya başlarken, klinikler her gün düzinelerce pozitif vaka bildirdi.
Rahmon’un 64 yaşındaki kız kardeşi Kurbanbi Rahmonova, hastaneye kaldırıldıktan 10 gün sonra 20 Temmuz’da seçkin bir devlet hastanesinde öldü. Resmi ölüm nedeni hakkında bir açıklama yapılmadı, ancak yerel medya tıbbi kaynaklara göre covid-19’dan öldüğünü söyledi.
Sağlık Bakanı Jamoliddin Abdullozoda ve hastane müdürü Kholmuhammad Rahimzodaby’ye oğulları tarafından yapılan saldırı, hem İçişleri hem de Sağlık bakanlıklarından yetkililere atıfta bulunarak yerel basında bildirildi. İki ana kurban ciddi şekilde yaralandı ve diğer birkaç doktor da saldırıya uğramaktan hafif yaralar aldı.
Radio Free Europe’a göre, Sağlık Bakan Yardımcısı Shodikhon Jamshed, Abdullozoda’nın saldırıya uğrayıp uğramadığına ilişkin soruları reddederken, cumhurbaşkanlığı herhangi bir soruyu yanıtlamayı reddetti.
Virüs cumhurbaşkanlığı ailelerini vurana kadar sağlık yetkilileri yeni dalgayı küçümsemişti. Sağlık Bakanlığı sözcüsü Emomali Mirzoyev 14 Haziran’da Radio Ozodi’ye verdiği demeçte, insanlarda semptomlar olmasına rağmen koronavirüs test sonuçlarının negatif çıktığını söyledi.
“Bu insanların çoğu, Haziran ayının başlarında aşırı soğuk, hatta buz gibi soğuk su içti ve soğuk sularda yüzdü. Doktora giden insanlar genellikle yüksek sıcaklıklar çalıştırıyor. Ama onların koronavirüsü yok” dedi.
Rahmon’un kayınvalidesi Uzbekbi Asadulloeva, 5 Temmuz’da 88 yaşında öldü. Rahmon’un ölüm nedeni kamuoyuna açıklanmadı, ancak yerel medya, onun covid-19’dan öldüğünü söyleyen kaynaklara atıfta bulundu.
Geçen hafta, önde gelen bir imam , cumhurbaşkanının damadı, aynı zamanda koronavirüse yakalandığı bildirilen güçlü işadamı Shamsullo Sohibov için dua çağrısında bulundu. Yerel basın, tedavi için Almanya’ya götürüleceğini söyledi.
Bir banka işleten, bir havayolu şirketi ve diğer birçok şirketin sahibi olan cumhurbaşkanının nüfuzlu kayınbiraderi Hassan Asadullozoda’nın da virüs nedeniyle ciddi bir durumda olduğu yerel medya tarafından bildirildi.
Geçen hafta sağlık yetkilileri, resmi istatistiklerin doğruluğuna yönelik yaygın şüpheler arasında geçen ay 1.051’den fazla vaka ve 26 ölüm bildirdi.
Pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Birinci Sağlık Bakan Yardımcısı Gafur Mukhsinzoda, ülkeye muhtemelen Rusya’dan girdiğini söylediği delta varyantındaki son enfeksiyon dalgasını suçladı.
Sağlık yetkililerinin herhangi bir delta vakasının kaydedildiğini reddetmesinden üç gün sonra konuşan, virüsün 2020’de olduğundan çok daha hızlı yayıldığını, ancak durumun bir kilitlenmeyi gerektirecek kadar kritik olmadığını söyledi.
Sağlık Bakanı’nın basın toplantısında kendisinin yokluğuna ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı. Kovid-19 istatistiklerinin doğruluğuna ilişkin şüphelerin sorulması üzerine Mukhsinzoda, tüm ülkelerin vaka sayımlarında sorun yaşadığını söyledi.
ABD Pazartesi günü Tacikistan’a 1,5 milyon doz Moderna aşısı teslim etti. Tacik sağlık yetkilileri, ülkenin 9,3 milyonluk nüfusunda 460 bin kişinin aşılandığını söylüyor.(Kaynak: www.washingtonpost.com)
