SAĞLAM AYAĞIN TAŞIDIĞI BAŞ SALİM OLUR

SAĞLAM AYAĞIN TAŞIDIĞI BAŞ  SALİM OLUR

Ayak ağrısı toplumda  yaygın  görülen sağlık problemlerinden birisidir.

 

Ayak patolojileri ve ağrıları  bireylerde fonksiyonu kısıtlayarak günlük yaşam aktiviteleri bozar

 

Ayaklarımız vücudumuzun tüm yükünü taşıyan, yeryüzü ile  temasımızı sağlayan, çok önemli olmalarına rağmen hep unu-tulan ihmal geri planda kalmış emektar uzuvlarımızdır.

 

Acı çeken ayaklarımızın sesine kulak verelim 

Çünkü;

 

 

Yaşam kalitemizin önemli belirleyicilerinden birisi de ayak  sağlığımızdır.

 

Ayak ağrıları genellikle  uygunsuz ayakkabı seçimi, uzun süre-li  ayakta durma, uzun süre sert zeminde  yürüme sonrasında ortaya çıkar  ayrıca  ağır sportif aktiviteler yanlış ve kontrolsüz egzersizler, sonrasında da görülebilir.

 

Obezite

Şeker Hastalığı (Diabetes mellitus)

Romatizmal Hastalıklar 

Travma, 

Doğumsal Anomaliler 

Yanlış ayakkabı seçimi 

Kas gücünde yetersizlik 

Aktivite azlığı ya da fazlalığı 

Kireçlenme

Yaş 

 

Ayak hasarlanmalarına  zemin hazırlar 

Dikkat;

Obezlerde, erişkinlerde  özellikle de yaşlı popülasyonda ayak ve ayak bileği hastalıkları ve yakınmaları daha fazla görülür

 

 

Dikkat

 

Her bir ayakta 26 tane kemik 100 üzerinde bağ 33 tane kas vardır. 

Her iki ayakta toplam  52 kemik olup   tüm vücut kemikleri-nin yaklaşık 1/4 ü ayaklarda yer alır.

Ayak tabanları bir sensör gibi çalışır,

Denge ve koordinasyonu sağlamak  için ev içinde  çıplak ayak yürümek dışarıda çıplak ayak ayakkabı giymek   daha güvenlidir. 

Terlik giymeye zorlamak düşmeye davetiye çıkarmaktır.

Özellikle yaşlıları ve çocukları en azından ev içinde terlik giymeye zorlamayalım 

 

AYAK AĞRISI NEDENLERİ 

 

Topuk ağrıları (Topuk dikeni, Stres kırığı ve Plantar fasciit )  

 Tırnak batması

 Nasır

 Ayak ve ayak bileği kireçlenmesi

 Halluks valgus

Düz tabanlık, 

Sinir sıkışmaları

Bağ ve kas dokusu yaralanmaları

 

Ayaklarımızı ihmal edip,  gereken özeni gösteremeyişimizin  altında belkide ayak sağlığımızın genel  sağlığımız üzerindeki  etkisini yeteri kadar bilmeyişimiz vardır.

 

İyi bir haber vermek gerekirse, artık ülkemizde de ayak sağlığı ile ilgili farkındalıklar artmaya başlamıştır.

 

Daha önce ki yazılarımı takip edenler sloganımızı hatırlayacaktır.

‘’VÜCUT BİR BÜTÜNDÜR VE BİR BÖLGEDE SORUN VARSA BU 

SORUNDAN HER BÖLGE ETKİLENİR.

NASIL MI ?

Vücudun hangi bölgesinde olursa olsun. 

UZUN SÜRELİ AĞRI VE  HAREKET KISITLILIĞININ ETKİLERİ, DİĞER VÜCUT BÖLGELERİNE  DE  YAYILARAK, TÜM VÜCUT MEKANİZMALARINDA  BOZULMALARA YOL AÇAR

 

Ayakta ağrı ve aktivite kısıtlanması şeklindeki bu kısır döngü denge bozukluğunda kaynaklı düşmelere, kırıklara  moral bo-zukluğundan uyku bozukluğuna  yeme bozukluğundan  obe-ziteye  tansiyondan şeker hastalığına kabızlıktan alzhaimere kadar pek çok sağlık problemine zemin hazırlayabilir.

 

Başlıca Ayak ve Ayak Bileği Problemleri

Düşük Ayak Deformitesi

Kesici delici alet ile   yaralanma, trafik kazası, yanık gibi trav-malar sonrasında ayak bileği ve ayak parmaklarını kaldıran kasların ya da bu kasların  sinirinin   yaralanmalarından sonra ortaya çıkar. 

 

Kişi ayak bileğini ve ayak parmaklarını yukarı doğru kaldıra-maz ve ayağını dış yana döndüremez. Bu durum travmanın meydana getirdiği hasar düzeyine bağlı olarak geçici ya da  ka-lıcı olabilir.

 

Parmak Deformitesi ( Parmakta Şekil Bozuklukları )

Deformite yani şekil bozukluğu ayakta en sık ikinci ve beşinci parmakta  görülse de ayağın diğer parmaklarında  ve tarak ke-miklerinde de  görülebilir  

Tarak kemiklerinde şekil bozukluğu sıklıkla nasıra zemin hazırlar . 

Bazı nörolojik (sinirsel) hastalıklarda ayak tüm parmaklar tutularak  ayak pençe görünümünü alabilir. 

Romatizmal hastalıklarda ayak parmaklarında şekil bozukluğuna sık neden olur

Şekil bozukluğu estetik açıdan  probleme yol açtığı gibi aynı zamanda ayakkabı giymeyi de zorlaştırarak günlük aktiviteler-de zorlanma ve ağrıya neden olabilirler.

 

Morton nöroması

Bu nöroma (Sinirin iyi huylu tümörü) Ayak tabanında ayak parmaklarının his duyusundan sorumlu olan  sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkar  en sık 3-4. parmak tarak kemik-leri arasında görülür. Sıkışma çoğunlukla ayak yapısından kaynaklanır ve  bulan kişinin ismi ile anılır  (TG Morton)

 

 

Baş Parmak Problemlemleri

Tırnak batmaları da sık görülen başparmak problemlerindendir.

 

 

Halluks Valgus

Başparmakta görülen  en sık  problemdir  şekil bozukluğu ağrı ve  yürüme zorluğuna neden olabilir.

Genetik yatkınlık olmakla birlikte Kadınlarda ve sivri burunlu, yüksek topuklu  ayakkabı giyenlerde daha sık görülür.

 

 

Terzi Ayağı (Bunyonet)

Genetik yatkınlık  önemlidir.

Sık görülmeyen bir ayak deformitesi olmakla birlikte ayağın 5. parmağının (serçe parmak) uç kısmının dış yana doğru yumru şeklinde çıkması şeklinde kendini gösterir. 

Terzilerin ayaklarının dış yan kısmı ile makineleri kullanmaları ile ilişkilendirildiği için Terzi ayağı (Tailor’s bunion) olarakta adlandırılır.

 

 

Metatarsalji

Ayak tabanının ön kısmında küçük bir kısımda yada yaygın olarak keskin acı, batma, ağrı, yanma hissi ile karşımıza  ağrı aktivite ile   artar, dinlenmekleve soğuk uygulama ile  biraz azalır.

 

Koşu  atlamalı-zıplamalı aktivite  içeren atletizim, basketbol futbol voleybol gibi spor dalları ile uğraşanlarda, sivri burunlu yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde, aşırı kilolularda ve roma-tizmal hastalığı olanlarda daha sık görülür 

 

 

Düztabanlık

Her insan beş yaşına kadar düztabandır.

5 yaşına kadar çocuklarda görülen düztabanlık gayet olağandır . Ancak 10 yaşından sonra düztabanlığı düzelmeyen  çocukla-ra  hekim  takibi yapılmalıdır

 

Erişkinlerde Düztabanlık:

Romatizmal bir hastalıklar yanlış ayakkabı seçimi  yada aşırı kilo  düztabanlığa davetiye çıkarır.  Düztabanlık ile birlikte  ağrının varlığı  günlük aktivitelerde zorlanmaya neden olurken

Ayak yapısında ve ayakkabı şeklinde  bozulmalar da dikkati çeker 

 

Çukur Ayak Deformiteleri (pes cavus)

Düz tabanlığın tersidir. Özellikle bazı nörolojik (sinirsel) hasta-lıklarda ve omurilik problemlerinde görülür. Ayak tabanında iç kısımdaki kavis derinleşmiştir.

Yürürken vücut ağırlığının oluşturduğu baskı  taban çukuru normal olanlarda tüm ayak boyunca yayılırken, çukur tabanda  ağırlık topuklarda ve ayak parmaklarının kökü üzerindedir bu durumda denge bozukluğu ve sık düşmelere neden olabilir.

 

 

Aşil Tendonu Yaralanması ve Kopması

Aşil Tendonu vücudumuzdaki en sağlam bağdır.

Kireçlenmeler ve  aşırı yüklenmeler Aşil tendonunda kopma  yada akut ve kronik ağrı yapabilir. 

Aşil tendon kopmalarını  daha çok 40 lı yaşlardan sonra halı sahada yeteri kadar ısınmadan  top oynayanlarda görülürken 

Aşil yapışma yerindeki ağrılar ise daha çok yoğun spor yapanlarda ve kilolu bireylerde görülür. 

 

Topuk Ağrısı

Her topuk ağrısı topuk dikeni demek değildir. Topuk bölge-sinde sinir sıkışmaları, romatizmal hastalıklar, tendon hasarları iltihaplanmaları, eski kırıklara bağlı ağrılar gibi çeşitli topuk ağrısı nedenleri vardır.

 

Tendinitler

Özellikle orta ve ileri  yaşlarda yeterince ısınmadan   yapılan ağır sporlar veya aşırı zorlamalar ayak ve ayak bileği tendonla-rında (bağlarında) iltihaplanmalara, hasarlara  yol açabilir. Bu hasarlardaki iltihaplanmalar mikrobik değildir. Yangı adı da verilir Ciddi ağrılara yol açarak yürümeyi engelleyebilir.

 

Diyabetik Ayak

Diyabet hastaları özellikle de 10 yıldan uzun süreli diyabetliler ayak patolojileri açısından özellikle artmış bir risk taşırlar sponton kemik kırıkları, kemik çıkıkları, enfeksiyon   kapan-mayan yaralar vs sık görülür 

Diyabetikler ayak bakımı için daha özenli ve dikkatli olmalıdırlar

 

Plantar fasciitis

Topuk ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir.

Topuktan ayak parmaklarına kadar uzanan ayak tabanını bir file gibi saran doku bandına planlar fascia  denilir ve bu doku bandının hasarlanmasına ise Plantar fasciitis adı verilir 

 

Topuk altında, ayak  kemerinde yavaş yavaş ortaya çıkan git-tikçe artan ağrı sabah ilk adımda şiddetli ağrı topukta şişme yürümekte zorlanmaya neden olur 

 

Plantar facianın aşırı kullanıldığı koşu, atlama zıplama dans ağır sportif aktivite obezite,yanlış ayakkabı seçimi,ayak anomalileri planlar fasciitis nedenleri olarak sayılabilir  

 

 

Ayrıca 

Ayak bileği eklemi  kireçlenmesi, ayak bilek yan bağlarda burkulmalara bağlı zedelenmeler yada kopmalar yüksekten at-lamalara yada sert zeminde yürüme koşmalara bağlı topuk kı-rıklarıda akla gelmesi gereken diğer nedenlerdir 

 

TEDAVİ ve KORUMA

Öncelikle 

 

Günlük yaşam alışkanlıklarının  düzenlenmesi 

Kilo kontrolü

Uygun ayakkabı seçimi

(Uygun ayakkabı denilince akla gelmesi gereken  çıplak ayak ayakkabıdır 

Barefoot olarakta bilinen çıplak ayak ayakkabı hakkında biraz detaylı bilgi verelim 

Kullanımı ayak sağlığı açısından oldukça olumlu  etkilidir, Çünkü;

Çıplak ayak ayakkabıların   taban yüksekliği ile burun yüksek-liğinin eşittir 

Bu özellikleri  sayesinde ayaklarımızda bulunan kas ve tendon-ları güçlendirir. Duruş ya da yürüyüş sırasında eşit yük  dağılımı sağlayarak ayak  diz ve kalçamıza çok daha az yük gelmesini sağlar. Kullanıma yeni başlayanlarda ilk dönemlerde ağrı görülebilir ayak tabanında yer alan sensörler uyumlandıkça ağrı geriler 

Barefoot dışındaki ayakkabılarda ise  genellikle  taban yüksekliği, burun yüksekliğinden daha fazladır. Bunun sonu-cunda ayaklarımızın tamamı yerine, topuklarımızı kullanırız.  

Sürekli olarak topukların kullanımı ise ayaklarımızda bulunan kas ve tendonların zayıf kalmasına neden olarak düşme bilekte dönme gibi sakatlıklara zemin hazırlar.)

 

Ayak  – ayak bileği egzersizleri ve  fascia masajı 

Tüm vücut denge ve koordinasyon egzerizleri

Fizyoterapi 

Kişiye özel ayakkabı modifikasyonu tabanlıklar ile takip  ve tedavi 

gerektiği zamanda  cerrahi tedavi seçeneklerinden faydalanılmaktadır

 

Ayağını sıcak, başını serin, gönlünü ferah tut, düşünme derin

 İNSAN İNSANIN HEM ZEHİRİ HEM PANZEHİRİDİR PANZEHİR OLMAK NİYETİ VE DİLEĞİ İLE 

...

Fizik Tedavi Rehabilitasyon ve Romatizmal Hastalıklar 

Uz. Dr. Sema Cesur

Psikonöroimmünoloji (PNI) & GAPs Terapist 

Raja Yoga Treaning Teacher 

Ayurvedik YogaTerapist  & Stres Azaltma Yoga &  Nefes / Mindfulness / Meditasyon Eğitmeni / Sağlık Yazarı



Anahtar Kelimeler: SAĞLAM AYAĞIN TAŞIDIĞI SALİM